Zelfstandig ondernemer of niet | Wanneer samenwerken een keuze is

Sinds 2013 ben ik zelfstandig ondernemer. Na ruim 35 jaar in loondienst te hebben gewerkt, vond ik het tijd om mijn ervaring en kennis op een andere manier in te zetten, dan ik tot dan toe had gedaan. Geen beleid, protocollen en regels, opgelegd van ‘bovenaf’,  maar mijn eigen koers varen.

Ik was (en ben) er van overtuigd dat ik betere hulpverlening kon bieden zonder de beperkingen van de wet- en regelgeving, waaraan de GGZ (mijn werkgever) zich wel had te houden. Ga ik dan helemaal ‘los’ in mijn praktijk? Nee, natuurlijk niet. Ook nu werk ik volgens bepaalde regels, normen en waarden, maar dan wel mijn eigen.

Daarmee ben ik overigens niet de enige. Nederland telt zo’n 870.000 fulltime en 215.000 parttime zzp’ers (cijfers 2016 via HR-Kiosk).  Deze zelfstandigen werken in verschillende branches (van taxichauffeurs tot medisch specialisten). Evengoed is de concurrentie per branche groot. Althans zo wordt dit door de meeste zelfstandigen ervaren.

Ik kijk anders naar mijn collega-ondernemers. Het komt niet vaak voor dat twee ondernemers exact dezelfde diensten en/of producten aanbieden. Daarnaast hebben zij een eigen inbreng vanuit hun persoonlijkheid. Heeft mijn collega-ondernemer een ander specialisme of zelfs een heel ander vakgebied dan ik, dan is het helemaal fantastisch, want dan kunnen wij elkaar aanvullen en onze wederzijdse cliënten dus een breder pakket aanbieden, dan wij ieder alleen zouden kunnen. Hoe? Eenvoudigweg door samen te werken!

Maar nu komt het: ondanks dat veel zzp’ers het gemis aan collega’s, overlegmogelijkheden e.d. noemen, vinden veel van hen samenwerken ‘bedreigend’. Bedreigend uit angst zichzelf (en hun onderneming), kennis en ervaring prijs te geven of cliënten aan de ander te verliezen. Voor hun diensten en producten geldt dit nog veel meer, zeker wanneer die door henzelf zijn ontwikkeld. Angst ook hun identiteit te verliezen, op te gaan in en ….., vul maar aan.

Is deze angst terecht? Ja en nee. Ik ontken niet dat er mensen zijn die aan de haal gaan met de ideeën, producten en diensten van een ander aan. Het heeft mij oprecht verbaasd hoe vaak dit voorkomt binnen de hulpverlening. En gek genoeg vaker door grotere praktijken, ondernemingen dan door mede-zelfstandigen. Over het algemeen heerst respect onder mede-ondernemers voor elkaars ideeën en diensten. Althans dat is mijn ervaring. En waarom zou je iets (ongevraagd) van de ander gebruiken? Je hebt toch zelf een goed aanbod voor jouw cliënten?

Samen sterker
Naast psycholoog en coach ben ik Master Vitaliteit Expert. Dit laatste houdt onder andere in dat ik mijn cliënten niet alleen begeleid bij veranderingsprocessen of psychische klachten, maar ook kijk naar hun fysieke gezondheid en hun sociaal-maatschappelijke omstandigheden, zoals inkomen/werk, wonen, relaties etc. Ofwel: de omgevingsfactoren. Ondervindt een cliënt problemen wat betreft lichamelijke gezondheid of zijn er problemen binnen de omgevingsfactoren, dan adviseer ik hen een gespecialiseerd professional op dat gebied te raadplegen en koppel hen (met hun toestemming) aan, een deskundig mede-ondernemer, met wie ik samenwerk.

Mijn samenwerkingspartners kennen mijn manier van werken en onderschrijven deze. Mijn rapportage over een cliënt is voor hen net zo helder als voor mij. Het grote voordeel voor de cliënt is dat hij niet opnieuw zijn verhaal hoeft te doen bij iedere (aanvullende) professional, de lijnen tussen mij en mijn samenwerkingspartners kort zijn en dus tijd en geld wordt bespaard. Voor mij en mijn samenwerkingspartners is het voordeel dat wij een breder pakket aan diensten kunnen bieden aan onze wederzijdse cliënten, ofwel: integrale (complementaire) gezondheidszorg = gezondheidszorg + aanvullende dienstverlening.

Voorbeeldcasus
De reden van mijn werkwijze kan ik het beste duidelijk maken met een voorbeeld.
Een man komt met stressklachten bij mij. Hij is getrouwd, heeft drie kinderen en vertelt een drukke baan te hebben. Hij geeft aan dat de stress, die hij ervaart, wordt veroorzaakt door werkdruk. Na onze kennismaking vraag ik hem een digitale vragenlijst in te vullen (Vitaliteitfactor) en aan de hand van zijn antwoorden heb ik een aanvullend gesprek met hem. Zowel uit de vragenlijst als ons gesprek komt naar voren dat de man zijn werk juist gebruikt om te ‘ontsnappen’ aan zijn thuissituatie.

De relatie met zijn vrouw staat onder druk als gevolg van financiële problemen. Hij is de oudste van drie kinderen en heeft op jonge leeftijd zijn vader verloren. In zijn jeugd heeft hij de rol van vader op zich genomen, voelde zich verantwoordelijk voor zijn broer, zus en hun moeder. Gepraat over gevoelens werd er niet. De man had geleerd deze ‘binnen’ te houden, ook in de relatie met zijn vrouw en kinderen.¹

Aanpak
Op persoonlijk vlak en wat betreft de relatie met zijn vrouw kon ik de man begeleiden, maar voor hun financiële problemen heb ik een collega ingeschakeld. De collega heeft samen met de man een budget opgesteld en gezorgd dat betalingsregelingen zijn getroffen. Zou ik de collega niet te hulp hebben geroepen, zou mijn begeleiding op persoonlijk en relationeel vlak nauwelijks of alleen tijdelijk effect hebben gehad. De spanningen werden immers mede veroorzaakt door de penibele financiële situatie van het gezin. Doordat op meer terreinen hulp- en dienstverlening is ingezet, namen bij de man de stressklachten af, kon hij zich meer openstellen naar zijn vrouw en kinderen en had hij meer geleerd over zichzelf en de achterliggende oorzaken van zijn klachten.

Cliënt centraal|
Naast mijn praktijk ben ik directeur van Vitaliteit Groep Nederland, een samenwerkingsverband van (zelfstandige) professionals binnen de Integrale Gezondheidszorg, aangevuld met complementaire dienstverlening waarbinnen de Vitaliteitfactor leidend is. Ben ik nog zelfstandige? Ja, 100%, maar wel in samenwerking met andere, even bevlogen professionals, die een zo goed en breed mogelijke oplossing willen bieden voor klachten en problemen van cliënten en de cliënt centraal zetten.

Wil je meer weten over samenwerken met mij of gelijkgestemden, mail naar hester.morsdorf@vitaliteitgroep.nl.

Collegiale groet,

Hester Morsdorf

¹  Uitgebreide beschrijving van andere klachten en oorzaken binnen dit gezin is in het kader van de leesbaarheid  achterwege gelaten.

Wat als zorgprofessionals zelf zorg nodig hebben … #burn-out #ggz #zorg #welzijn

“Ik wilde met mensen werken, hen helpen, beter maken”, zomaar een paar redenen waarom mensen gekozen hebben om in de GGZ of Zorg & Welzijn (gezondheidszorg) te gaan werken. Sommigen hebben in hun jeugd te maken gehad met hulpverleners en onder de indruk hiervan, hebben zij hun voorbeeld gevolgd. Wat de achterliggende reden ook is, voor de meeste van hen is hun werk een roeping en willen zij (sowieso vakmatig) iets betekenen voor hun (zieke) medemens.

Het blijkt hard werken in de gezondheidszorg, maar je doet het met passie en plezier. Dit is wat je voor ogen had toen je koos voor dit beroep. De vaak lange en wisselende diensten neem je voor lief.

Terwijl jij je werk doet, verandert het beleid, door overheid en zorgverzekeraars ingegeven. Bezuinigingen zijn een feit en de werkdruk voor jou en je collega’s loopt verder op. Je kunt minder aandacht en tijd aan je patiënten besteden dan je zou willen. Vooral in verzorgings- en verpleeghuizen wordt dit een probleem. De media berichten over jouw patiënten, die geen of onvoldoende goede zorg krijgen. Dat doet pijn. Jij en je collega’s werken zo hard als je kunt, maar met minder mensen is het nauwelijks te doen iedereen die aandacht en zorg te geven, die zij nodig hebben en verdienen.

Stressfactoren
Door de werkdruk en frustratie vallen regelmatig collega’s uit, leeg getrokken, burned-out. Dit betekent dat jij en je overgebleven collega’s een tandje bij moeten zetten.

Je hebt te maken met lieve, leuke, dankbare patiënten, maar ook met patiënten en hun familie, die boos, verdrietig en ontevreden zijn. Sommige van je patiënten overlijden. Je hebt te maken met een directie die aan de kwaliteit wil blijven voldoen en de druk verder opvoert, collega’s die geïrriteerd reageren, minder middelen om meer te doen.

Langzaam maar zeker doe jij je werk meer op de ‘automaat’. Vermoeid als je inmiddels bent, maakt de passie plaats voor slepende routine. Dit is niet wat je voor ogen had, niet wat je wilde! Na een tijdje ben je ‘op’, je kan niet meer en, ondanks het schuldgevoel naar je patiënten en collega’s, meld jij je ziek. 

Cijfers
Onwerkelijk? Helaas niet. Het ziekteverzuim binnen de gezondheids- en welzijnszorg lag in het eerste kwartaal van 2016 volgens cijfers van het CBS zelfs tussen 5,8% en 7%, (1,5% – 3% hoger dan gemiddeld in Nederland).

En dan …
En dan zit je dus thuis. Je moet rust houden. Aanvankelijk voel jij je schuldig naar je patiënten en collega’s toe. Je voelt je gefrustreerd, verdrietig en boos dat je niet kunt doen wat je wilt doen, dat je bent ‘uitgeschakeld’. Dan berustend. Je kunt zelfs een beetje genieten van je ‘vrije tijd’. Langzaamaan heb je meer energie. Je gaat weer aan het werk. Eerst halve dagen, maar al snel weer fulltime. Je bent hard nodig op het werk.

Terugval
Na een paar maanden ben je weer ziek thuis. Tijdens je werk kreeg je een onbedaarlijke huilbui om een klein incident. Je voelt je nog meer uitgeput dan de eerste keer dat jij je ziek had gemeld. Je zit thuis op de bank en kijkt somber voor je uit. Niks genieten van je ‘vrije tijd’, niks leuke dingen doen en weer energie krijgen.

Ken je het verschijnsel van de schoenmaker met gaten in zijn schoenen? Binnen de gezondheidszorg is zeker een parallel te vinden. Men is zo druk met het zorgen voor anderen, dat niet of onvoldoende voor zichzelf wordt gezorgd, met als gevolg: burn-out (of erger).

Kan dit worden voorkomen
Ja, dat kan! Ten eerste door preventie: goede voorlichting over de eigen geestelijke en lichamelijke gezondheid. Het leren  bewust worden van signalen die kunnen wijzen op dreigende mentale en/of fysieke overbelasting en daarop ook acteren. Het is algemeen bekend dat ook (stress-)factoren uit de omgeving (werk- of privésituatie) kunnen leiden tot mentale en/of fysieke overbelasting.

Ten tweede door integrale zorg. Ofwel: zorg op zowel mentaal als fysiek, als op sociaal-maatschappelijk en eventueel financieel en juridisch gebied. Juist om de (stress-)factoren op deze gebieden te kunnen aanpakken, zodat deze verminderen of beter nog: worden opgelost. Alleen al door het aanpakken van problemen uit de omgeving neemt stress af en bespoedigt dit herstel.

Ten derde: nazorg. Ofwel, blijven monitoren. Dit hangt nauw samen met preventie. Ook wanneer het ogenschijnlijk (weer) goed met je gaat, is het zaak dit zo te houden, door je bewust te blijven van je algehele gezondheid/vitaliteit op alle levensgebieden en te handelen op het moment dat het op één van die gebieden minder goed dreigt te gaan.

Hoe
Zoals een arts (letterlijk) een ‘vinger aan de pols houdt’ en je lichaamsfuncties in de gaten houdt, kun je ook je algehele gezondheid/vitaliteit (mentaal, fysiek en omgeving) monitoren. Dit kan eenvoudig, kost weinig tijd en mocht begeleiding nodig zijn, op welk gebied dan ook, kan dit gelijk worden ingezet.

Te mooi om waar te zijn? Nee hoor. Sinds begin 2016 is de Vitaliteitfactor^© op de markt. Dit is een graadmeter die door middel van een digitale vragenlijst en een persoonlijk gesprek je mentale en fysieke vitaliteit vaststelt en je vitaliteit meet op het gebied van werk, inkomen, privé, financieel, juridisch etc. Het persoonlijk gesprek wordt gevoerd door een Vitaliteit Expert. Deze professional is getraind de Vitaliteitfactor vast te stellen, een diepgaand gesprek met jou te voeren en je te adviseren en te begeleiden. De Vitaliteit Expert coördineert tussen de eventuele andere ingeschakelde professionals. Je hebt dus altijd één aanspreekpunt.

Tenslotte
Wij willen allemaal een betere en betaalbare gezondheidszorg. Voor onszelf, maar ook voor de mensen die werken binnen die gezondheidszorg, zodat zij hun werk met passie en plezier kunnen blijven doen. Teken daarom vandaag nog de petitie “Het Roer Moet Om in de Gezondheidszorg”. Nog 10.000 handtekening en dan kan de petitie worden aangeboden aan de Tweede Kamer. Ik ga er voor, jij toch ook?

Vitale groet,

Hester

En dan spat de roze wolk uiteen …

In onze tijd wordt het krijgen van kinderen over het algemeen (voor zover mogelijk) ‘gepland’. Je droomt samen van een gezinnetje en, met een beetje geluk, wordt je droom werkelijkheid. Het leek zo mooi …

Het is hard werken, zo’n gezin en het vraagt al je energie. ’s Avonds hang je uitgeput op de bank. Van romantische dinertjes, een weekendje weg of wat dan ook samen komt eerst minder en dan niets meer terecht.

Je komt er achter dat jullie toch andere ideeën over opvoeden hebben. Dit leidt regelmatig tot woordenwisselingen of zelfs ruzie. Gaandeweg gaan jullie meer je eigen gang. In hetzelfde huis, maar toch raken jullie elkaar ‘kwijt’. Een (echt-)scheiding is het gevolg. Een verhaaltje? Helaas niet.

De cijfers
Jaarlijks worden in Nederland ca. 35.000 huwelijken ontbonden, waarbij ca. 36.000 minderjarige kinderen zijn betrokken. (Bron: CBS 2014.) Cijfers over het aantal kinderen dat is betrokken bij een scheiding en waarvan de ouders niet gehuwd waren, zijn niet bekend. Geschat wordt dat jaarlijks 70.000 thuiswonende kinderen een (echt-)scheiding meemaken.

Scheiden van je partner
Je partner en jij besluiten uit elkaar te gaan. Aanvankelijk gaat dit misschien nog in goed overleg en kunnen jullie praktische zaken onderling regelen. Als het over jullie kinderen gaat, wordt het vaak een heel ander verhaal. Er zijn maar weinig ouders, die bereid zijn hun kinderen ‘op te geven’. Niettegenstaande dat sommige ouders dit prima regelen, resulteert  het doorgaans in touwtrekkerij over wie de ‘verzorgende’ en wie de ‘niet-verzorgende’ ouder wordt en bij wie de kinderen gaan wonen.

Of jullie nu samen overeenstemming bereiken of dat een rechter beslist, er wordt een omgangsregeling afgesproken (meestal als onderdeel van een ´ouderschapsplan´). Daaruit volgt dat één van jullie de kinderen niet meer dagelijks, vaak zelfs niet eens wekelijks ziet. Dit veroorzaakt verdriet. `Scheiden doet lijden´, aldus een oud spreekwoord.

Scheiden van je kinderen
Na een tijdje lijkt alles weer ‘normaal’ te gaan. De kinderen en jullie zijn gewend aan de omgangsregeling (bijvoorbeeld 1 weekend per 14 dagen). Je ex-partner en jij communiceren over jullie kinderen meestal op een ‘beschaafde’ manier. Maar kleine kinderen worden groter en ontwikkelen steeds meer een eigen mening, die zij ook niet meer onder stoelen of banken steken.

Wanneer je op vrijdagmiddag, vol van het weerzien met je kinderen, naar het huis van je ex rijdt, laat je tienerzoon weten dat hij “geen zin heeft” het weekend bij jou door te brengen. Zijn jongere zusje sluit zich daarbij aan, want “er is niks aan zonder hem”. De hoop dat je ex jou steunt en de kinderen laat weten dat dit nu eenmaal de afspraak is, blijkt ijdel. De ex distantieert zich volledig van de situatie. Daar sta je dan. Praten leidt tot weerstand, boos worden nog veel meer. Je kinderen houden voet bij stuk en je keert alleen en verdrietig huiswaarts.

Rechten van het kind/rechten van ouders
Ieder kind heeft het recht beide ouders te zien, ouders hebben het recht hun kinderen te zien.

Dat klinkt mooi, zoals dit in de wet is opgenomen. De achterliggende gedachte is dat kinderen zich beter ontwikkelen op bijvoorbeeld sociaal-emotioneel gebied.

In de praktijk loopt het vaak anders. Partners gaan meestal uit elkaar, omdat zij elkaar niet meer ‘aardig’ vinden, de liefde ‘over’ is. Als één van de twee dan heeft besloten een punt achter de relatie te zetten, worden (met name) negatieve gevoelens versterkt en negatieve eigenschappen van de ander uitvergroot. ‘Logisch’, zult u zeggen. En dat is het ook, zeker voor degene die wordt verlaten.

Maar nu komt het; wanneer de kinderen achterblijven bij de verlaten partner worden zij, al dan niet bewust of opzettelijk, meegenomen in de negatieve gevoelens van de verzorgende ouder. Daarnaast beseft deze ouder vaak niet hoeveel invloed, bijvoorbeeld de manier waarop afscheid wordt genomen, heeft als de kinderen een weekend naar de niet-verzorgende ouder gaan.

Zinnen als: “het is maar voor een paar dagen”, “zondag maken wij het weer gezellig” en soortgelijke, ongetwijfeld goedbedoelde, harten onder de riem blijven ‘hangen’ in een kinderbrein en kan, ook als zij ouder zijn of worden, verstrekkende gevolgen hebben voor de relatie met de niet-verzorgende ouder.

Het beeld dat kinderen van de niet-verzorgende ouder hebben, wordt gekleurd door de mening en gevoelens van de verzorgende ouder. Zijn de kinderen eenmaal het weekend weg en wordt er via bijvoorbeeld Whatsapp nog contact gehouden, blijft de (negatieve) invloed van de verzorgende ouder onverminderd groot. Een (goede) band houden met de kinderen is voor de niet-verzorgende ouder in dat geval een ‘lastige opgave’, los nog van het beperkte contact.

Onmogelijke keuze
Kinderen worden in zo’n geval in een ongezonde positie geplaatst. Zij hebben het gevoel een (vaak onmogelijke) keuze te moeten maken tussen beide ouders. Aangezien zij vooral onder de invloed en afhankelijk zijn van de verzorgende ouder, heeft de niet-verzorgende ouder het nakijken. Dit kan zelfs zo ver gaan dat de kinderen niet meer naar de niet-verzorgende ouder toe willen, ondanks een vastgestelde omgangsregeling. ¹ 

Voor kinderen en jongeren tot 18 jaar geldt, dat hun beide ouders het recht hebben op omgang met hen, of zij dit nu leuk vinden of niet. Vanaf 16 jaar kunnen jongeren de rechter verzoeken de omgangsregeling te wijzigen. Maar wat als je kinderen en je ex blijven weigeren de omgangsregeling na te komen? Wat doe je dan?

Je kunt naar de rechter en zo het nakomen van de omgangsregeling proberen af te dwingen. “Proberen”, want houdt je ex zich er dan wel aan? In Nederland zijn er nauwelijks sancties. Los van of je in het gelijk wordt gesteld door de rechter, worden je kinderen er beter van? Wordt de relatie met je kinderen er beter van?

Ik vraag het me af …

Stelling: Ouders zouden het gezonde verstand moeten hebben hun kinderen buiten hun ruzies te houden en hun eigen gevoelens jegens de ex-partner zoveel mogelijk bij de kinderen vandaan te houden, zodat kinderen hun eigen mening kunnen vormen over beide ouders, zonder invloed van die ouders.

Jullie reacties zijn welkom!

Hartelijke groet,

Hester

hester@hwmcoaching.nl

Tandartsen roepen op tot samenwerking

In reclames, films en series worden wij toegelachen door mensen met een stralend wit gebit. Je ziet zelden iemand met een ruïne in zijn of haar mond. Logisch natuurlijk, want dat is een stuk minder aantrekkelijk en dat verkoopt je product niet, tenzij het om mondverzorging gaat misschien. En zelfs dan wordt getoond hoe wij ons mooie gebit nog mooier en gezonder kunnen laten worden.

Om een goed (onderhouden) gebit te hebben en te houden, wordt minimaal twee keer per jaar de tandarts bezocht. Die controleert o.a. op gaatjes of andere beschadigingen en op de stand van de tanden en kiezen, anders wordt een beugel aangemeten. Indien nodig worden tanden en kiezen ontdaan van aanslag of tandsteen.

Gezonde mond is belangrijk
Waarom is een gezonde mond zo belangrijk? Ten eerste natuurlijk om goed te kunnen eten, maar ook om pijnklachten te vermijden en, niet het minst belangrijk, om er aantrekkelijk(er) uit te zien.

Een minder gezond of slecht gebit heeft dus invloed op ons algemeen welzijn en gevoel van welbevinden. Het kan het plezier in eten en drinken ‘vergallen’, ons onzeker maken en er voor zorgen dat wij bijvoorbeeld niet meer breeduit durven lachen of te praten. Dit heeft weer gevolgen voor ons sociale en maatschappelijke leven. Iemand ‘versieren’ met een ‘slecht’ gebit is toch een stuk lastiger. Maar ook solliciteren op je droombaan gaat minder soepel, wanneer je je niet zelfverzekerd voelt (in dit geval door je gebit).

Iemand bij wie noodgedwongen de tanden en kiezen zijn getrokken, kan hier somber van  worden, zelfs depressieve gevoelens ervaren. Men komt in een rouwproces. Door het verlies van het gebit zelf, maar ook door verlies van (een gevoel van) jeugd en gezondheid. Ook de eigenwaarde en het zelfvertrouwen krijgen een knauw. Voor veel, zo niet de meeste, mensen is het wennen aan een prothese eveneens een proces dat aanpassing, doorzettingsvermogen en mentale stabiliteit vergt. 

Hoe kom ik hier op
Onlangs las ik een artikel op NU.nl, waarin tandartsen oproepen meer aandacht te  besteden aan de mondhygiëne van jonge kinderen, in ieder geval vanaf twee jaar. (Klik op de foto voor het artikel.) Zij pleiten voor samenwerking tussen tandartsen en consultatiebureaus, zodat kinderen vanaf jonge leeftijd kunnen worden gescreend en de ouders voorgelicht kunnen worden over mondzorg. ‘Ook verlaagt dit de drempel naar de tandartspraktijk’, aldus Wolter Brands,  voorzitter van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Tandheelkunde (KNMT).                                                           Foto: fmtgezondheidszorg.nl

Naar mijn mening een prima idee. De samenwerking tussen tandartsen en bijvoorbeeld consultatiebureaus (waar kinderen tot ongeveer 4 jaar worden gezien) en huisartsen heeft een preventieve werking (voorkomt ellende) wat betreft kindermondjes en, indirect, dus ook betreffende hun sociaal-maatschappelijke welzijn.

Toch apart, als je erover nadenkt, dat er niet meer samenwerking is binnen de gezondheidszorg (zorg,- en hulpverlening) en dienstverleners (bijvoorbeeld financieel adviseurs, budgetcoaches, juristen e.d.). Hierdoor zou o.a. meer preventief gewerkt kunnen worden en herstel sneller en blijvender verlopen. Wanneer iemand bijvoorbeeld als gevolg van financiële problemen depressieve klachten heeft (of andersom), wordt hij behandeld binnen de GGz, maar aan zijn financiële ‘troubles’ wordt (in ieder geval door de GGz) niets gedaan. Voorheen werd nog wel eens doorverwezen naar of via maatschappelijk werk, maar door de bezuinigingen is dit schaars geworden. Kortom: de depressie wordt misschien (tijdelijk) verholpen, maar, en u snapt het al, als er niets aan de andere problemen wordt gedaan, staat diegene binnen ‘no time’ weer bij de GGz op de stoep.

Meerdere branches, één monitor
Kunnen wij dit vermijden? Ja, dat kunnen wij. Door meer en betere samenwerking tussen zorg-, hulp- en dienstverleners. Door tijdig zowel kinderen als volwassenen te monitoren (screenen) of er problemen dreigen en welke problemen. Door een eenduidig en binnen al deze sectoren te gebruiken instrument, waarmee voor de cliënt en de genoemde professionals duidelijk is wat de problemen zijn en hoe deze, door samen te werken, zijn aan te pakken. Een instrument waardoor de zorg-, hulp- en dienstverleners dezelfde ‘taal’ spreken. En ja, zo’n instrument bestaat. Onder de naam ‘Vitaliteitfactor’ is op initiatief van stichting Orange Monday, een graadmeter ontwikkeld, die screent op 3 hoofd- en 11 deelgebieden. Deze gebieden zijn van toepassing op iedere Nederlander, van jong tot oud(er)¹.

Klik op de afbeelding voor meer info over de Vitaliteitfactor

De Vitaliteitfactor bestaat uit een digitale vragenlijst en een vraaggesprek met een speciaal opgeleide professional: de Vitaliteit Expert. Aan de hand van de verkregen informatie over uw mentale en fysieke gezondheid én uw omgevingsfactoren (bijv. werk/school, wonen, financiën etc.) kan uw algemene vitaliteit (gezondheid of conditie) worden vastgesteld. Een Vitaliteit Expert adviseert op alle levensgebieden en begeleidt naar een betere levenskwaliteit, ofwel: uw algehele vitaliteit. Hij of zij verwerkt dit in een uitgebreid rapport, waardoor zowel u als eventuele andere betrokken zorg-, hulp-  of dienstverleners precies weten wat er moet gebeuren, zodat u of uw kind zich weer ‘happy’ voelt op alle levensgebieden.

Preventie: alles heeft met alles te maken
Hoe kom ik van mondzorg tot samenwerking naar de Vitaliteitfactor? Simpel, zoals eerder gezegd; mondzorg is ook gezondheid en dus vitaliteit. Hierboven heb ik al beschreven dat een slecht gebit ook invloed heeft op bijvoorbeeld de manier waarop met voeding wordt omgegaan, wat gevolgen kan hebben voor de lichamelijke gezondheid van u of uw kind. Een minder gezond of ziek lichaam heeft ook invloed op de geestelijke gezondheid, ofwel; een gebrek aan lichamelijke weerbaarheid zorgt voor verminderde geestelijke weerbaarheid en flexibiliteit. Uiteindelijk kan dit weer gevolgen hebben voor bijvoorbeeld uw sociaal-maatschappelijk leven (relaties, contacten, school, werk, financiën etc).

‘Alles heeft dus met alles te maken’, zult u denken. Ja, dat klopt. Preventie is daarom des te belangrijker. Regelmatig de vitaliteit van kinderen en volwassenen meten, zorgt voor deze preventie. Hoe eerder (potentiële) klachten of problemen worden aangepakt, hoe eerder ze zijn opgelost en hoe minder invloed ze hebben op de andere gebieden van uw leven. Mooi toch?

Als Master Vitaliteit Expert steun ik dan ook het plan van de beroepsvereniging van tandartsen (KNMT) om samen te werken met consultatiebureaus en te zorgen dat de toekomst van onze kinderen, op alle gebieden, gezond is.

Meer weten?                                     
www.vitaliteitfactor.nl
www.checkjevitaliteit.nl

                                                                                                                                              Klik voor de gratis Vitaliteit Test

Stralende zomer groet,

Hester

¹ De Vitaliteitfactor Junior (8 – 12 jaar en 13 – 18 jaar) en Vitaliteitfactor Senior (65+/gepensioneerd) worden eind van de zomer,
    begin najaar verwacht.

 

 

Gescheiden ouders egoïstisch

Afgelopen week stond een artikel met deze titel in de (digitale) Telegraaf. Villa Pinedo,  platform voor kinderen met gescheiden ouders, publiceerde een brief op hun website van een kind van gescheiden ouders.

In deze brief deed een kind een oproep aan zijn gescheiden ouders de strijdbijl te begraven, in ieder geval lang genoeg om samen naar zijn schoolmusical te komen.
(Klik op het logo om de brief te lezen.)

Jaarlijks zijn ongeveer 70.000 thuiswonende kinderen betrokken bij een (echt-)scheiding (bron: CBS). Met de wetenschap dat het grootste deel van de ouders niet als vrienden uit elkaar zijn gegaan, is het aantal kinderen dat, net als de briefschrijver, in ieder geval één van zijn of haar ouders mist bij belangrijke gebeurtenissen, groot.

Gevolgen voor kinderen
Doorgaans gaan ouders uit elkaar, omdat zij elkaar niet meer leuk vinden, de liefde over is of doordat zij onoverkomelijke verschillen van mening hebben, verschillend in het leven staan, andere (levens-) wensen hebben enz. Voor kinderen is een scheiding een ‘bom’ onder de fundering van hun bestaan. Zij zijn ineens kinderen van gescheiden ouders, één van de ouders zien zij niet meer dagelijks, er is geen sprake meer van een gezinsleven. En dan heb ik het nog niet over de kinderen die, al dan niet bedoeld, getuigen of inzet zijn van de ruzies tussen hun ouders.

Voor kinderen is een scheiding fnuikend. Sociaal-emotioneel, financieel en vaak maatschappelijk gaan zij er op achteruit of ontwikkelen zij psychische klachten en/of laten gedragsproblemen zien. Kinderen voelen zich niet zelden verantwoordelijk voor de scheiding (“Ik ben stout geweest”). Zij nemen bijna ongemerkt de plaats in van de afwezige ouder, waardoor hun kind-zijn en eigen ontwikkeling in gevaar komt. De verzorgende ouder heeft dit niet altijd in de gaten of vindt het juist prettig iemand te hebben om de zorgen mee te delen. Onbewust van het feit wat dit voor het kind in kwestie voor gevolgen heeft op de korte of langere termijn.

Gescheiden ouders die niet op een ‘normale’ manier communiceren, al was het maar over hun kinderen, zetten de (gezonde) toekomst van hun kind op het spel. Kinderen voelen zich gedwongen ‘partij’ te kiezen en dat is meestal in het voordeel van de verzorgende ouder. Al was het alleen maar, omdat het kind afhankelijk is van de verzorgende ouder (“never bite the hand that feeds you’).

Onherroepelijk is het gevolg van deze ‘kijvende ouders’, dat één van hen niet aanwezig kan of zelfs mag zijn bij belangrijke gebeurtenissen van hun kind. Veel kinderen zullen zelf ook aangeven dat zij de niet-verzorgende ouder liever niet bij een, voor het kind, belangrijke gebeurtenis, willen hebben, zoals de schoolmusical (groep 7/8), diploma-uitreiking, verjaardag, arts- of ziekenhuisbezoek en dergelijke.

De gemiste gebeurtenissen kunnen niet meer worden ingehaald of over worden gedaan. Dit bezorgt het kind, maar ook de niet-verzorgende ouder, verdriet en een innerlijk pijn. Gevoelens en emoties, die het kind veelal voor zichzelf houdt om de verzorgende ouder niet voor het hoofd te stoten. Wat zijn de gevolgen op korte en langere termijn voor dit kind? We kunnen er naar raden…

Gescheiden ouders egoïstisch
Zijn (gescheiden) ouders dan allemaal egoïstisch? Ik denk het niet. Ouders hebben, over het algemeen, het beste voor met hun kind. Het gaat vooral om verschillende belangen. De verzorgende ouder wil zijn/haar kind ‘beschermen’ tegen de ‘kwade’ invloed van de niet-verzorgende ouder, denkt dit althans te doen. Meestal gaat het om negatieve gevoelens voor de ex-partner, waar het kind de dupe van wordt. De niet-verzorgende ouder wil ‘slechts’ deel blijven uitmaken van het leven van zijn of haar kind. Het kind wil (meestal) dat beide ouders als volwassenen met elkaar omgaan en deel uitmaken van zijn of haar leven.

Kinderen hebben niet gekozen geboren te worden, niet gekozen voor hun ouders en al helemaal niet gekozen voor een gebroken gezinssituatie. Het minste wat wij als ouders kunnen doen, is onze kinderen veiligheid en vertrouwen bieden en vooral het goede voorbeeld geven en volwassen communiceren met elkaar en de andere ouder ook het recht gunnen en geven deel uit te maken van het leven van ons kind, ondanks (negatieve) gevoelens. Toch?

Warme groet,

Hester – moeder, psycholoog, coach

Een praktijkvoorbeeld: Van wanhoop naar vitaliteit

De stem aan de andere kant van de lijn klonk zacht en maakte een beschaafde indruk. De man legde uit dat hij via een vriendin mijn telefoonnummer had gekregen en dat zij goede ervaringen met mij had. Altijd fijn om te horen.

Hij vertelde bijna een jaar geleden weduwnaar te zijn geworden en dat de zorg voor zijn twee kinderen  nu alleen op hem neerkwam. De eerste paar maanden na het overlijden van zijn vrouw had hij hulp gekregen van familie en vrienden, maar zij hebben hun eigen leven en zijn daarmee doorgegaan. De man gaf toe dat hij daar blij om was, maar dat het hem zwaar viel met het verdriet van zijn kinderen en dat van hemzelf om te gaan.

Naar de kinderen toe hield hij zich ‘goed’, maar eenmaal alleen kwamen alle emoties op hem af. Het verdriet, de onrechtvaardigheid, de boosheid, onzekerheid en een gevoel van onwerkelijkheid. Zijn kinderen waren, net als hij aangeslagen door het verlies van hun moeder en lieten verschillend gedrag zien. Dit gedrag was de reden dat hij mij belde, zo vertelde hij.

Zijn dochtertje van zeven jaar was veranderd van een vrolijke spring-in-‘t-veld in een teruggetrokken en stil meisje. Afspreken en spelen met vriendinnetjes deed zij al een tijdje niet meer. Zij was veel alleen op haar kamer of klampte zich juist aan haar vader vast. De man vond dit aanvankelijk niet vreemd gezien de omstandigheden, maar begon zich nu zorgen te maken.

Bij zijn zoon van dertien was bijna het tegenovergestelde aan de hand. Ondanks de beginnende pubertijd was het een leuke, vriendelijke en hulpvaardige jongen. De laatste maanden gedroeg hij  zich echter brutaal, tegendraads en zocht meer en meer contact met ‘vrienden’, die hij beter niet had kunnen uitkiezen. Hoeveel tijd en aandacht de man ook gaf aan zijn zoon, er veranderde niets.

De man klonk wanhopig en we spraken af dat hij voor ieder van en met zijn kinderen mijn vragenlijst zou invullen.  De man zelf vulde de digitale vragenlijst van de Vitaliteitfactor in. Een paar dagen later sprak ik de vader persoonlijk en vroeg hem verder op enkele antwoorden die hij had gegeven op de vragen in de lijst. Na schooltijd ontmoette ik ook zijn twee kinderen en had met ieder van hen een apart gesprek (aan de hand van hun antwoorden). Daarna praatte ik nog even na met alle drie. Afgesproken werd, dat ik over alle drie een rapport zou schrijven en dat wij daarna afspraken zouden maken over het eventueel te volgen traject.

Kinderen – reguliere intake
Wat naar voren kwam, was dat het meisje, naast verdrietig, vooral angstig was ook haar vader te verliezen. Zij sprak niet meer af met vriendinnetjes, want zij was er niet zeker van dat a. vader thuis zou zijn als zij terugkwam (moeder was plotseling overleden) en b. dat zij ook niet haar vriendinnetjes plotseling zou kwijt raken. Zij redeneerde dat het beter was geen vriendinnetjes te hebben, dan weer ‘pijn’ te krijgen. Na een paar coachsessies (binnen en buiten) maakte het meisje weer afspraken met één vriendinnetje. Al snel volgden er meer en leek alles weer als vanouds. Voor de angst haar vader ook te verliezen, waren iets meer sessies nodig, maar ook daar weet deze dappere zevenjarige nu goed mee om te gaan, in de zin dat zowel zij als haar vader geen ´last´ meer ondervinden van haar angst en onzekerheid.

De dertienjarige zoon was niet echt gemotiveerd mee te werken aan de coachsessies, op voorhand al niet. Bij hem heb ik dan ook een andere insteek gebruikt. Wij gingen vissen, één van zijn meest favoriete hobby’s. De eerste keer zaten wij zwijgend naar de dobbers te staren en werd er nauwelijks een woord gewisseld. Dat was prima. Bij ons tweede visuitstapje vertelde de jongen zo nu en dan iets over het vissen en daarna (ook tijdens andere activiteiten) meer en meer over zichzelf, zijn moeder, zijn gevoelens en dergelijke. De jongen bleef een (beginnende) puber, maar doordat hij meer open tegen mij kon zijn, zijn vertrouwen niet werd beschaamd, kon hij ook weer meer met zijn vader delen. Dit zorgde voor herstel van hun band, wat ook de vader duidelijk goed deed. De ‘foute’ vrienden werden langzaamaan vaarwel gezegd (op één niet zo’n heel ‘foute’ na).

Vader – Vitaliteitfactor
Uit de resultaten van de Vitaliteitfactor (vragenlijst + gesprek) kwam naar voren dat de man zelf met meer ‘worstelde’ dan hij aanvankelijk had aangegeven. Veel ‘dingen’ had hij al zolang weggestopt, dat hij zich er niet (meer) van bewust was dat zij een rol speelden (wat wel het geval was). Daarnaast was er een beduidend verlies van inkomen, doordat de man minder was gaan werken, en had hij financiële zorgen. Doordat hij minder sociale contacten had, dan toen zijn vrouw nog leefden, voelde hij zich eenzaam. Kortom: op de gebieden Mentaal (psychische gezondheid, Welzijn/welbevinden, zingeving) en Omgeving (Werk, Sociaal, Financieel, Maatschappelijk, Juridisch) was het een en ander te doen. (Fysiek – lichamelijke gezondheid, Beweging en Voeding – was niet veel mis.)

Tijdens de coachsessies hebben wij gewerkt aan de verwerking van zijn verdriet over het overlijden van zijn vrouw, maar ook aan de ‘issues’ die al langer speelden en aan mogelijkheden zijn sociale netwerk uit te breiden. Tegelijkertijd werd de man begeleid door een financieel adviseur en later een budgetcoach.

Doordat ik bij vader de Vitaliteitfactor had ingezet als intake-instrument had ik snel uitgebreide informatie over de psychische en lichamelijke gezondheid en over de omgevingsfactoren, die een rol spelen. Bij de kinderen had ik een uitgebreid, maar standaard intakeformulier gebruikt, waardoor ik veel meer moest na- en doorvragen. Gelukkig is de Vitaliteitfactor Junior dit jaar nog beschikbaar, wat mij een hoop tijd en werk gaat schelen. De resultaten van de Vitaliteitfactor worden automatisch in een rapportage vastgelegd. Het enige wat ik nog hoef te doen is mijn gespreksgegevens en advies toevoegen. Ideaal!

Toevallig kwam ik de man een tijdje terug tegen, toen wij allebei onze hond uitlieten. De man zag er aanmerkelijk meer ontspannen uit, dan toen wij voor het eerst contact kregen. Het gaat nu (weer) goed met het gezin. Niet dat alles van een leien dakje gaat, maar zowel de man als zijn kinderen hebben handvatten gekregen om te gaan met wat op hun weg komt. Ieder kwartaal komen vader en zijn kinderen terug om hun vitaliteit opnieuw te laten meten en begeleiding te krijgen op de punten waarop zij dit nodig vinden. Zo houden zij ‘de vinger aan de pols’ van hun vitaliteit op alle levensgebieden. En is er in de tussentijd een ‘hobbel’ op hun pad, zijn zij altijd welkom!

Warme groet,

Hester,
Master Vitaliteit Expert

Nieuwsgierig naar uw Vitaliteitfactor?

Doe hier de GRATIS Test.

Feiten en Fabels AD(H)D

Er is veel te doen over ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder). Zowel wetenschappers, professionals binnen de GGZ als particulieren hebben een, al dan niet onderbouwde, mening over ADHD. Een mening over wat ADHD nu is, of het überhaupt wel bestaat en uiteraard over of het wel of niet nodig is medicatie voor te schrijven en te gebruiken.

Wanneer je de artikelen, blogs en andere berichten via de (sociale) media volgt, blijkt er een groot verschil van mening en zienswijze te zijn wat betreft ADHD. De een noemt het een stoornis binnen de biochemie in de hersenen, terwijl een ander meent dat ADHD helemaal niet bestaat. Sommigen vinden ADHD een opvoed- of gedragsprobleem veroorzaakt door bijvoorbeeld onze snelle en overprikkelende maatschappij.

Wat is AD(H)D?
De meesten van ons hebben wel eens moeite de aandacht ergens bij te houden. Bijvoorbeeld als u moe bent, gestoord wordt tijdens uw bezigheden, te veel dingen wilt doen in een te korte tijd of veel andere dingen aan uw hoofd heeft.

Wanneer iemand meestal honderd dingen tegelijk doet, vaak vergeet waar hij of zij mee bezig was, dingen niet af maakt, moeite heeft met concentreren, plannen en organiseren van bezigheden, dan is er mogelijk sprake van ADHD.

Maar wat is ADHD? Hieronder een vindt u de visie van zowel de feiten als fabels zoals algemeen wordt aangenomen.*

Feiten

Ontwikkelingsstoornis
ADHD is een ontwikkelingsstoornis die een belemmering en/of afwijking vormt in de ‘normale’ ontwikkeling. Dit kan zijn ontstaan voor of tijdens de geboorte.

Afgeleid
Door ADHD kunnen mensen worden afgeleid door wat zij zien in hun omgeving, geluiden, sensaties aan hun lichaam, maar ook door hun eigen gedachten/fantasie.

Sociale interactie
Mensen met ADHD of ADD hebben soms moeite met de sociale interactie. Doordat zij moeite hebben hun aandacht er bij te houden, volgen zij gesprekken bijvoorbeeld niet goed, onthouden moeilijker wat er gezegd is.

Hyperactiviteit
Bij volwassenen met ADHD lijkt de hyperactiviteit op het oog vaak afgenomen. Van binnen voelen zij zich echter nog even onrustig als vroeger. (Sommige) Volwassenen hebben geleerd de neiging tot bewegen te onderdrukken. Zij kunnen zich moeilijk ontspannen en kunnen soms onhandig en houterig zijn. Mensen met ADHD handelen veelal vóór zij denken, kunnen onbezonnen dingen doen.

Zij vallen bijvoorbeeld mensen in de rede, flappen dingen eruit, geven antwoord voordat de vraag helemaal is gesteld en dringen voor zonder dit in de gaten te hebben. Ook kunnen heftige en onvoorspelbare emotionele uitbarstingen of driftbuien voorkomen. Dit komt deels uit frustratie doordat veel dingen niet lukken.

Hoofd- en bijzaken
Sommigen mensen met AD(H)D vinden het lastig hoofd- en bijzaken te onderscheiden. ADHD zonder hyperactiviteit wordt ook wel ADD genoemd. Mensen met ADD zijn over het algemeen juist opvallend stil, dromerig en passief, zijn niet hyperactief zoals bij ADHD.

Uitblinkers
Mensen met ADHD zijn energiek, vaak extravert, gevoelig en creatief. Door deze eigenschappen kunnen zij uitblinken op gebieden waar een beroep wordt gedaan op deze eigenschappen.

Fabels

ADHD is een gevolg van een ‘verkeerde’ of ‘slappe’ opvoeding
Sommige opvoedingstechnieken kunnen er wel voor zorgen dat een kind beter met ADHD om kan gaan. Goede voorlichting aan ouders over wat ADHD inhoudt en hoe zij hun kind het beste kunnen begeleiden, is dan ook belangrijk.

Iemand met ADHD kan zich wel concentreren, als hij/zij maar wil
Iemand met AD(H)D kan langere tijd bezig zijn met een computerspel of televisie kijken, hier helemaal in op gaan. Dat kan de indruk wekken dat als iemand maar wil, hij wel de aandacht er bij kan houden. Dit is dus niet waar!

Bij het ouder worden ‘groeit’ men over AD(H)D heen.
Bij het volwassen worden, leren mensen wel beter om te gaan met AD(H)D, al dan niet met behulp van medicatie. Hierdoor kunnen de symptomen van AD(H)D minder op de voorgrond treden of minder belemmerend zijn in het dagelijks functioneren.

ADHD komt alleen bij jongens/mannen voor, ADD alleen bij meisjes/vrouwen
Zowel ADHD als ADD komen zowel bij de mannelijke als vrouwelijke bevolking voor. Wel lijkt het dat ADHD vaker bij mannen wordt geconstateerd en ADD meer bij vrouwen.

Mensen met AD(H)D zijn lui en dom
Mensen met AD(H)D zijn zeker niet lui. Door hun tekort aan concentratie kost het hen wel meer moeite taken te plannen en te organiseren, waardoor zij vaker aan iets beginnen zonder het af te maken of er langer over doen.

Mensen met AD(H)D hebben over het algemeen een gemiddelde tot bovengemiddeld intelligentie. Door de veelal minder efficiënte manier van organiseren en/of de verhoogde afleidbaar laten de resultaten van een intelligentietest veelal wel zien dat minder goed wordt gepresteerd op de onderdelen waarbij snel gewerkt moet worden.

Ongetwijfeld zijn er nog veel meer feiten en fabels te vinden over AD(H)D. Voor nu houd ik het hier even bij.

*In dit blog ga ik uit van de algemene visie op ADHD om e.e.a. duidelijk te kunnen maken. Daarmee wil ik niet voorbij gaan aan de andere manieren waarop tegen ADHD wordt aan gekeken.

Vriendelijke groet,

Hester

Hoeveel recht op privacy heeft uw kind?

Kinderen en privacy
Dat kinderen, zeker vanaf een bepaalde leeftijd, behoefte hebben aan privacy lijkt me geen twistpunt. Dat je (beginnende) puber zich bijvoorbeeld niet meer naakt door het huis begeeft of zijn/haar ouders in adamskostuum wenst te zien, begrijpen de meesten ook wel. We respecteren de veranderende behoefte aan privacy van onze kinderen/jongeren. Maar hoe zit dat met internet?

Brievenpost vs internet
In het pre-computertijdperk openden ouders (over het algemeen) niet de brieven van hun kinderen. Misschien dat ze probeerden mee te lezen of vroegen naar de inhoud van de brief, maar daar bleef het meestal wel bij.

Nu wordt veelal via het internet gecommuniceerd. Niet alleen wij, maar ook onze kinderen SMS-en, Whatsappen, MSN-en, Skypen, mailen e.d. er op los of maken op een andere manier gebruik van het wereldwijde web. Berichten worden via social media gedeeld met velen tegelijk en zijn niet meer direct aan één persoon gericht, zoals bij échte brieven het geval was. (Uitzondering hierop zijn natuurlijk de privéberichten.)

Weet u welke berichten uw kind de wereld in stuurt?
U zult aanvankelijk nog een oogje in het zeil houden bij het eerste mobieltje, tablet of pc, maar al snel vertrouwen op het gezonde verstand van uw kind. U hebt het immers goed opgevoed. 

Ondanks de regelmatige berichtgevingen over (minderjarige) kinderen die via het internet in vervelende en schadelijke situaties terecht zijn gekomen door kwaadwillende volwassenen en nog niet duidelijk is welke gevolgen (veelvuldig en langdurig) internetten heeft, is er nog steeds (té) weinig controle op het internetgebruik van onze kinderen.

Smartphones
Dat we inmiddels ook via smartphones gebruik kunnen maken van internet is u vast niet ontgaan. En dat is wat mij zorgen baart. Via de pc of laptop kun je als ouder nog nagaan welke sites er zijn bezocht of welk verkeer er heeft plaatsgevonden. Maar hoe zit het met internetgebruik via smartphones en tablets?

‘Heilig’
Voor veel volwassenen lijkt hun GSM een verlengstuk van hun arm. Bij onze kinderen is dat vaak al niet anders. Het is hún mobieltje en ’heilig’ voor hen. Als ouder heb je daar niets mee te maken, vinden zij. Wanneer u als ouder wilt weten hoe en wanneer uw kind zijn/haar mobieltje of tablet (heeft) gebruikt, stuit dit op grote weerstand van uw kind. Middels ingewikkelde inlogcodes of – patronen of zelfs vingerafdrukken worden hun telefoons beschermd tegen ongewenste ‘bezoekers’. U dus.

Verantwoordelijkheid
Begrijp me niet verkeerd, ik gun kinderen hun privacy en vind dat zij daar ook recht op hebben. Tot op zekere hoogte…. Onze kinderen maken niet zelden van ’s morgens tot ’s avonds gebruik van internet. Zelfs in bed worden nog spelletjes gespeeld of berichten verstuurd. 

Naar mijn mening zouden ouders het internetgebruik van hun minderjarige kinderen geregeld, zo niet voortdurend (afhankelijk van de leeftijd) moeten monitoren en zo nodig bijsturen. Ook het internetgebruik via hun geliefde smartphones. Ouders zijn en blijven verantwoordelijk voor het welzijn en de veiligheid van hun kinderen, ook op internet.

Kinderen van gescheiden ouders
Kinderen van gescheiden ouders kunnen via hun mobieltje contact houden met de ouder waar ze op dat moment niet bij zijn. Prachtig dat dit kan natuurlijk. Dit kan echter ook nadelen hebben. Door het contact met de andere ouder blijven kinderen met één been bij de ene en één been bij de andere ouder. Ze komen niet echt los en worden (emotioneel gezien) heen en weer geslingerd. 

Kwalijker wordt het nog wanneer de (op dat moment kind-loze) ouder berichtjes naar de kinderen stuurt waarin hij/zij aangeeft het kind te missen of erger nog zijn/haar ongenoegen over de andere ouder wordt geuit, kinderen worden opgezet tegen de andere ouder, etc. Dit leidt niet zelden tot een loyaliteitsconflict en/of gedragsproblemen bij kinderen.

Schending privacyrecht?
Mag je als ouder inzage vragen/eisen in de berichten van een kind wanneer je merkt dat het gedrag van je kind verandert door deze berichten of door internetgebruik in het algemeen? Ook wanneer deze gedragsverandering wordt veroorzaakt door de berichten van de andere ouder? En tot welke prijs?

Ik kan me voorstellen dat kinderen het als een ‘motie van wantrouwen’, een schending van hun privacy (kunnen) opvatten wanneer zij hun telefoon moeten openstellen voor hun ouders. Aan de andere kant is er dus die verantwoordelijkheid als ouder…

Oplossingen(?)
De mobieltjes innemen totdat wordt teruggegaan naar de andere ouder is niet echt een oplossing en zal op grote weerstand stuiten. Veel sociale contacten verlopen via het mobieltje, dus ook die met vriendjes en vriendinnetjes. En dan heb ik het nog niet over de (negatieve) invloed die deze maatregel heeft op de relatie met uw kind. Zeker wanneer de andere ouder onbeperkt gebruik van GSM/internet toestaat.

Ouderschapsplan
Duidelijke afspraken over de tijdstippen en duur van het gebruik van internet (via pc en/of mobiel) is een goed begin. Deze afspraken tussen gescheiden ouders over (onder andere) het internetgebruik van hun kinderen zouden moeten worden vastgelegd in het ouderschapsplan. Zo weet iedereen waar hij aan toe is en voorkomt een hoop ellende. Voorwaarde is wel dat beide ouders zich hieraan houden natuurlijk, maar dat is weer een heel ander verhaal.

Samen doen
Oprechte interesse tonen en zonder te (ver-)oordelen samen berichtjes lezen en schrijven, sites bekijken of (internet-) spelletjes doen,  is ook een optie (afhankelijk van de leeftijd van en relatie met uw kind).

Of moeten we als ouders wennen aan het feit dat we niet voortdurend controle kunnen uitoefenen op hoe en met wie onze kinderen chatten, Whatsappen, MSN-en, internetten, etc. en de risico’s en het verminderde onderlinge ‘real life’ contact voor lief nemen? U mag het zeggen…

Vriendelijke groet,

Hester

                           

 

Drieluik AD(H)D – deel 3 – Onterechte diagnose AD(H)D

Deel 3 – Onterechte diagnose AD(H)D (Attention Deficit Hyperactivity Disorder)

In mijn voorgaande blogs heeft u kunnen lezen welke fabels de ronde doen, wat de feiten zijn over AD(H)D (deel 1) en waardoor onder-diagnosticering kan ontstaan (deel 2). Dit derde en laatste deel over AD(H)D gaat over-diagnosticering van AD(H)D. Want dat dit, net als onder-diagnosticering, voorkomt is een feit.

In mijn vorige blog gaf ik al aan dat de diagnose AD(H)D niet altijd gemakkelijk is vast te stellen. Hierdoor kan het voorkomen dat AD(H)D niet wordt herkend. Het tegenovergestelde komt ook voor. De diagnose AD(H)D wordt dan onterecht gesteld. Daar zijn verschillende redenen voor te noemen.

‘Onterechte’ diagnose
De diagnose AD(H)D is onterecht wanneer er te weinig kenmerken aanwezig zijn volgens de DSM (Handboek voor diagnostiek van psychische aandoeningen). Ondanks dat niet voldoende kenmerken aanwezig zijn, kan iemand toch zodanig last hebben van (een aantal) AD(H)D-kenmerken dat hij (of zij) in het dagelijks functioneren in (ernstige) mate wordt gehinderd.

Om een behandeling via de zorgverzekeraar vergoed te krijgen, moet de behandelaar/ behandelinstantie een DBC (Diagnose Behandeling Combinatie) ‘openen’. Een DBC kan dus alleen worden ‘geopend’ als er een diagnose wordt gesteld. Om kort te gaan; geen diagnose = geen DBC = geen vergoeding en dus geen behandeling. Een behandelaar kan er dus voor kiezen de diagnose AD(H)D te stellen, zodat u of uw kind de benodigde hulp (vergoed) krijgt. 

Het is niet altijd wat het lijkt
Een andere mogelijke reden voor een onterechte diagnose heeft meer te maken met de omgeving dan met de ‘patiënt’. Zoals u heeft gelezen in deel 2, is een behandelaar afhankelijk van de informatie die u verstrekt aangaande de klachten van uzelf of uw kind en zal (gedeeltelijk) daar zijn diagnose op stellen. Wanneer bijvoorbeeld een leerkracht aangeeft dat een kind ongeconcentreerd is en impulsief en druk gedrag vertoond en dat de schoolprestaties achterblijven, lijkt het al snel om AD(H)D te gaan. Ik zeg “lijkt”.

Omgeving van de ‘patiënt’
Bovengenoemd gedrag kan namelijk ook andere oorzaken hebben. Om een paar dingen te noemen; een kind kan een lagere intelligentie hebben dan gemiddeld, op een andere manier informatie verwerken, faalangstig zijn of een nare gebeurtenis hebben meegemaakt (bijvoorbeeld echtscheiding) etc. Als ouders of leerkrachten zelf ook nog te maken hebben met andere belastende factoren (bijvoorbeeld oververmoeidheid) kunnen zij het gedrag van het kind als lastig en druk ervaren en zullen meer moeite hebben met het (gedrag van het) kind om te gaan. Om hulp te krijgen, zogenaamd voor het kind, maar eigenlijk voor zichzelf, is een diagnose nodig.

‘Label’
En wat gebeurt er dan? Precies! Ouders gaan met het kind naar de GGz en noemen braaf alle kenmerken van ADHD en gaan opgelucht (!) naar huis als zij een behandelaar treffen die niet verder kijkt. Een ‘rugzakje’ (PGB) wordt aangevraagd en klaar is Kees. Helaas realiseren weinig ouders zich dat zij hiermee misschien zijn geholpen, maar hun kind allerminst. Die zit namelijk vast aan een (foutief/onterecht) ‘label’. In geval van andere oorzaken van de ADHD-achtige kenmerken krijgt het kind (of volwassene) niet de behandeling die het nodig heeft En dan heb ik het nog niet over het onnodig gebruik van (verkeerde) medicatie.

Vrijbrief
Zodra een kind een ‘etiketje’ heeft, neigen ouders er naar het gedrag van hun kind te vergoelijken, omdat het een ‘etiketje’ heeft of doen weinig om de oorzaak van het gedrag te achterhalen en/of bij te sturen. De diagnose wordt dan een ‘vrijbrief’ voor ouders en leerkrachten. En wat doen kinderen? Zij gaan zich gedragen naar de verwachting die ouders en leerkrachten van hen hebben. Zij ‘leven’ zich uit in hun rol van ADHD-er (Selffulfilling prophecy)…

Tenslotte
Er zijn tal van redenen te bedenken waarom de diagnose AD(H)D (of om het even welke diagnose) onterecht gesteld wordt. Het gaat te ver om die hier allemaal te beschrijven. Wel wil ik nog opmerken dat het overgrote deel van de behandelaren in de GGz consciëntieus diagnoses stelt. Het is aan u de juiste, zo nauwkeurig mogelijke informatie te verstrekken. En als u weet dat het ‘probleem’ eigenlijk bij u ligt (bijvoorbeeld stress, oververmoeidheid o.i.d.), vindt dan hulp voor uzelf en voorkom onnodige ‘etiketjes’ bij uw kind.

Vriendelijke groet,

Hester

Klik op de logo’s voor de websites

                                

Drieluik AD(H)D – deel 2 – AD(H)D niet altijd (h)erkend

Deel 2 – AD(H)D niet altijd (h)erkend

Zoals u heeft kunnen lezen in deel 1 van dit drieluik is AD(H)D een ‘hot topic’ en zijn er verschillende visies op wat AD(H)D is, variërend van een ontwikkelingsstoornis (biochemische oorzaak) tot ontkenning van het bestaan, en wat de (mogelijke) oorzaken zijn.

Diagnosticeren niet altijd eenvoudig
Het vaststellen van de diagnose ADHD is niet altijd eenvoudig, dat van ADD vaak nog lastiger. Niet alle drukke(re) en minder geconcentreerde kinderen/volwassenen hebben ADHD, ook al lijkt het er voor de buitenwereld nog zoveel op. Over het algemeen zijn de kenmerken van ADHD vrij duidelijk voor de professionals binnen de GGZ (geestelijke gezondheidszorg). Maar niet altijd.

Niet alle mensen met ADHD ‘stuiteren’ de hele dag in het rond. Hyperactiviteit kan zich ook uiten zich in bewegingen met handen en voeten en/of veel en snel praten.

ADD
Bij ADD treden de kenmerken veelal minder op de voorgrond. Denkt u maar aan een klaslokaal, kinderen die stil zijn, dromerig misschien, vallen nauwelijks op tussen de normaal actieve en/of (over)drukke kinderen. Dat de stille, dromerige kinderen mogelijk minder goed meekomen in de les, wordt nogal eens onterecht toegeschreven aan een lagere intelligentie of algemene schoolonrijpheid.

Een stil kind is een gemakkelijk kind
Ook thuis geven kinderen met ADD nauwelijks of geen reden tot zorgen. Ouders wennen er gemakkelijk aan ‘alles’ twee of drie keer te moeten zeggen voordat er wordt geluisterd. “Dat is toch bij alle kinderen zo?!” Een stil kind is een gemakkelijk kind. En daar ligt een valkuil.

Stille, dromerige kinderen kunnen moeite hebben met contact maken en/of onderhouden met anderen. Door hun onoplettendheid missen zij bijvoorbeeld delen van een gesprek en sluiten hun antwoorden of opmerkingen niet altijd aan bij de vragen. Dat dit op den duur op het sociale vlak problemen geeft en kan leiden tot buitengesloten worden/voelen, eenzaamheid of zelfs depressiviteit leidt geen twijfel. Uiteraard gaat dit ook op voor volwassenen.

Onderpresteren
Ondanks een gemiddelde of bovengemiddelde intelligentie bestaat de kans dat kinderen met AD(H)D achter blijven op school en onder hun kunnen presteren. Dit geldt overigens ook voor volwassenen op de werkvloer. Zij hebben niet zelden een functie die niet past bij hun intelligentie.

AD(H)D niet altijd (h)erkend
Juist doordat kenmerken van AD(H)D niet altijd duidelijk aanwezig zijn, wordt dit niet altijd (h)erkend. Het gevolg is dat er geen hulp wordt gezocht en logischerwijs ook niet wordt gevonden.

Zelfs als er wel hulp wordt gezocht, bijvoorbeeld bij de huisarts, wordt niet altijd onderkend dat het om ADHD of ADD gaat. Ook psychiaters slaan de plank wel eens mis en stellen geen of misschien een verkeerde diagnose. Hoe komt dit?

Auto-/heteroanamnese
Psychiaters zijn afhankelijk van de informatie die hun patiënten/cliënten, en eventuele gezinsleden, verstrekken (auto-/heteroanamnese). Aan de hand van deze informatie wordt een (voorlopige) diagnose gesteld, waarop een behandeling wordt ingesteld. Veelal bestaat de behandeling van ADHD uit het voorschrijven van medicatie en psycho-educatie, oftewel, voorlichting over hoe om te gaan met de kenmerken van AD(H)D. Aanvullend kan er een vorm van therapie of training worden voorgesteld. Ook kan er psychologisch onderzoek worden gedaan om de aard en gradatie van de AD(H)D zo goed mogelijk vast te kunnen stellen (en eventueel andere oorzaken uit te sluiten).

Voorkomen onder-diagnosticering
Wanneer mensen onvoldoende of onnauwkeurige informatie geven over de klachten die zij (of hun kind) ervaren en er uit de testresultaten nauwelijks of geen klachten blijken (tijdopname), kan het zijn dat deze als niet of nauwelijks ernstig worden opgevat en een (officiële) diagnose uitblijft en behandeling dus ook, met alle gevolgen van dien.

 Wanneer u vermoedt dat er bij uw kind of uzelf sprake is van AD(H)D geef dan zo duidelijk mogelijk de klachten en waargenomen gedragingen weer in het gesprek met uw huisarts, psychiater, psycholoog of orthopedagoog. U kunt eventueel een dagboekje bijhouden en dit meenemen naar het gesprek. Uiteraard geldt dit ook wanneer u voor andere klachten dan een vermoeden van AD(H)D bij een behandelaar komt.

Volgende week deel 3: Over-diagnostisering AD(H)D.

Vriendelijke groet,

Hester